Category Archives: Informatika

Windows 7 и Windows XP на одном компьютере.

Итак, перед нами поставлена задача установить на одном компьютере две операционные системы –Windows XP и Windows 7 – в режиме мультизагрузки. И организовать их работу так, чтобы при запуске компьютера можно было выбирать для загрузки любую из них. Continue reading Windows 7 и Windows XP на одном компьютере.

Установка нескольких операционных систем (многозагрузочная конфигурация)

Если на жестком диске компьютера достаточно свободного пространства, можно установить более новую версию Windows в отдельный раздел и оставить более раннюю версию Windows на компьютере. Подобный вариант установки называется многозагрузочной или двузагрузочной конфигурацией. При запуске компьютера пользователь может выбрать версию ОС Windows, которую необходимо запустить. Дополнительные сведения см. в разделе Можно ли на компьютер установить более одной операционной системы (многосистемная конфигурация)?

Чтобы создать многозагрузочную конфигурацию, для каждой устанавливаемой операционной системы требуется отдельный раздел на жестком диске компьютера. Сведения о создании и форматировании разделов см. в разделеСоздание и форматирование раздела жесткого диска.

1
Пример многозагрузочной конфигурации диска

Внимание!

  • Сначала необходимо установить операционную систему более старой версии и только потом устанавливать операционную систему более новой версии. В противном случае (например, если установить ОС Windows Vista на компьютере, работающем под управлением ОС Windows 7) система может стать неработоспособной. Это связано с тем, что более ранние версии ОС Windows не распознают файлы запуска более новых версий ОС Windows и перезаписывают их.

Установка ОС Windows в отдельный раздел или на отдельный жесткий диск

Перед установкой ОС Windows убедитесь, что все антивирусные программы отключены и архивные копии файлов сохранены на внешнем жестком диске, компакт-диске, DVD-диске, USB-устройстве флэш-памяти или в сетевой папке. Кроме того, выполните поиск 25-значного ключа продукта Windows. Он может быть расположен на коробке установочного диска внутри упаковки Windows или в подтверждении о покупке и загрузке Windows 7 в Интернете, полученном по электронной почте. Подробные инструкции по установке Windows 7 см. в разделе Установка и переустановка Windows 7.

  1. Включите компьютер, чтобы запустить текущую версию Windows в обычном режиме, а затем выполните одно из следующих действий.

    • При загрузке Windows 7 с веб-сайта перейдите к загруженному файлу установки и дважды щелкните его (он часто относится к категории Приложение в столбце Тип).

    • При использовании установочного диска Windows 7 вставьте его в соответствующий дисковод на компьютере. Установка должна быть запущена автоматически. Если этого не произошло, нажмите кнопку Пуск, выберитеКомпьютер, дважды щелкните значок DVD-дисковода, чтобы открыть установочный диск Windows 7, а затем дважды щелкните файл setup.exe.

    • Если ОС Windows 7 загружена на USB-устройство флэш-памяти, вставьте его в компьютер. Установка должна быть запущена автоматически. Если этого не произошло, нажмите кнопку Пуск, выберите Компьютер, дважды щелкните требуемый диск, а затем дважды щелкните файл setup.exe.

  2. В меню Установить Windows щелкните Установить сейчас.

  3. Настоятельно рекомендуется на странице Получить важные обновления для установки загрузить последние обновления, которые помогут успешно установить ОС и защитить компьютер от угроз безопасности. Для загрузки обновлений установки требуется подключение к Интернету. Если компьютер не подключен к Интернету, эта страница не отображается.

  4. На странице Ознакомьтесь с лицензионным соглашением, если вы принимаете условия лицензионного соглашения, щелкните Я принимаю условия лицензии.

  5. На странице Выберите тип установки щелкните Полная установка.

  6. На странице Куда требуется установить Windows? выберите раздел или диск, на который будет установлена новая операционная система Windows.

    Систему Windows не следует устанавливать в тот же раздел, где уже установлена более ранняя версия Windows.

  7. Нажмите кнопку Далее, чтобы начать установку. Возможно появление сообщения о совместимости.

Примечания

Informatika OLIMPIADA masalalari

12 xil bo’yash usulini namoyish etuvchi 40×40 o’lchamli 12 ta kvadrat chizing.

 

uses wincrt, graph, crt;  var i,gd,gm,x1,x2,y1,y2: integer;  begin gd:=0; clrscr;  initgraph(gd,gm,»);

x1:=1; x2:=40; y1:=1; y2:=40;  for i:=1 to 12 do  begin  setfillstyle(i,i+3); bar(x1,y1,x2,y2); x1:=x1+42; x2:=x2+42;  end;  readln;  closegraph;  end.

Hafta  kunlarining  nomlarini  kiritib,  ularni  «HAFTA.TXT»  faylida  saqlab qo’yadigan dastur tuzing.

uses crt;  var kun: string; f: text;  i: integer;begin  clrscr; assign(f,’hafta.txt’);  rewrite(f);

for i:=1 to 7 do      begin      write(i,’-kun nomini kiriting=’);readln(kun);      writeln(f,kun);

end;  close(f);  readln;  end.

Ekran o’rtasidan bo’luvchi gorizontal chiziq chizuvchi dastur tuzing.

Uses graph;  Var gd,gm,i,marx,:integer;y:char; Begin  gd:=0;  InitGraph(gd,gm,»);  marx:=trunc(getmaxx/2); line(1,marx,getmaxy,marx);  readln;  closegraph;   end.

Random funksiyasidan foydalanib, turli rangli nuqtalarni hosil qiling.

Uses wincrt, crt; graph; Var Gd,gm,x,y: integer;  Begin  Gd:=0; InitGraph(gd,gm,’’);  Randomize;

Repeat  X:=round(random(15)); y:=round(random(15));  Putpixel(50*x,50*y, x);  Until x=y+1;

Readln;  Closegraph;  End.

Random funksiyasidan foydalanib, «yulduzli osmon» manzarasini hosil  qiling.

uses graph; var gd,gm,x,y,k,i: integer;     begin     gd:=0;     initgraph(gd,gm,»); randomize;     repeat

for i:=1 to 15 do     begin     x:=25*k*round(random(15));     y:=20*k*round(random(15));

putpixel(x,y,i);     end;     k:=k+1;     until k>10;     readln;closegraph;  end.

Uchta  sondan  kattasini  topish  dasturini  tuzing.  Buning  uchun  ikkita  sondan kattasini topish funksiyasini tuzib, undan foydalaning.

 

uses crt;  var i,max,a,b,c: integer;

function IKT(a,b:integer):integer;  var c:integer;

begin  if a>b then c:=a else c:=b;  IKT:=c;  end;

begin  write(‘1-sonni kiriting=’); readln(a);

write(‘2-sonni kiriting=’); readln(b);  write(‘3-sonni kiriting=’); readln(c); a:=IKT(a,b); b:=c;

max:=IKT(a,b);  writeln(‘Kattasi=’,max); readln;  end.

 

a,b,c sonlar berilgan. Ularning eng kattasi max(a,b,c) ni toping.

var a,b,c,nax: real; begin  write(‘a sonni kiriting: ‘) readln(a); write(‘b sonni kiriting: ‘) readln(b); write(‘c sonni kiriting: ‘) readln(c); if a>b then max:=a else max:=b if c>max then max:=c writeln(‘Berilgan uchta sondan kattasi = ‘,max); readln; end.

Ekranning to’rtta burchagida sariq rangli nuqta hosil qiluvchi dastur tuzing.

Uses graph; Var gd,gm: integer;  Begin  gd:=0;  InitGraph(gd,gm,»);  PutPixel(1,1,14); PutPixel(1,getmaxY,14);  PutPixel(getmaxX,1,14);PutPixel(getmaxX,getmaxY,14);  readln;

closegraph;  end.

Uchburchakning berilgan tomonlari bo’yicha uning balandliklarini aniqlovchi dastur tuzing.

Var a,b,c,ha,hb,hc:real; function h_ub(a,b,c:real); var yp,s:real; begin yp:=(a+b+c)/2;

s:=sqrt(yp*(yp-a)*(yp-b)*(yp-c)); H_UB:=2*s/a; end; begin write(‘Uchburchak tomonlari (a,b,c) kiriting: ‘); readln(a,b,c); ha:=h_ub(a,b,c); hb:=h_ub(b,a,c); hc:=h_ub(c,b,a); writeln(‘uchburchakning balandliklari: ‘); writeln(‘ha=’,ha,’hb=’,hb,’hc=’,hc); readln; end.

y=sin2x  funksiyasining  [-π;π]  oraliqdagi  qiymatlarini  0,01  qadam  bilan  hisoblang. Natijalarni «sinus.out» faylida saqlab qo’ying.

uses crt; var ism: string; f: text; i: integer; begin   clrscr;  assign(f,’c:sinf.txt’); rewrite(f);

for i:=1 to 7 do begin  write(i,’-oquvchining familiyasini va ismini kiriting=’); readln(ism);  writeln(f,ism); end; close(f); readln; end.

Ekranning o’rtasida radiusi 100 ga teng sariq rangli aylana chizing.

Uses wincrt, graph; label 1; Var gd,gm,i: integer;     y: char; Begin gd:=0; InitGraph(gd,gm,»);

Setcolor(14);  Circle(500,350,100); readln; closegraph;      end.

Istagan butun sonni 17 ga qoldiqsiz bo’linishi yoki bo’linmasligini aniqlovchi dastur tuzing.

Uses crt; Var a: integer; Begin ClrScr;  Write(‘a sonnni kiriting=’); readln(a);  If trunc(a/17)*17=a then writeln(‘bo`linadi.’) else writeln(‘bo`linmaydi.’);Readln; End.

Kvadratlari  berilgan  natural  N  sondan  katta  bo’lmagan  natural  sonlarni chiqaruvchi dastur tuzing.

1-usul

Uses crt; Var I,N: integer; Begin ClrScr; Write(‘N ning qiymatini kiriting=’); readln(N); I:=1;

While I*I<=N do Begin writeln(I); I:=I+1; end; Readln; End.

2-usul

uses crt; var n,_n:real; begin textcolor(14); textbackground(1); clrscr; write(‘N sonini kiritng:’); readln(n); _n:=1; while n>sqr(_n) do begin _n:=_n+1; writeln(_n-1); end; readln; end.

Berilgan N natural sonning raqamlari yig’indisini topish dasturini tuzing.

1-usul

var n,raqam,len,i,c,natija: integer; _n,_raqam:string; begin write(‘Natural sonni kiriting:‘);readln(n);

str(n,_n); len:=length(_n); natija:=0; for:=1 to len do begin _raqam:=copy(n,i,1); val(_raqam,raqam,c); natija:=natija+raqam; end; writeln(n,’ sonining raqamlari yig’indisi=’,natija); readln; end.

2-usul

uses crt; var a,len,s,b,n:real; begin clrscr; readln(a); n:=0; while exp(n*ln(10))<a do n:=n+1; repeat

len:=exp((n-1)*ln(10)); b:=trunc(a/len); s:=s+b; a:=a-b*len; n:=n-1; until a<9; write(‘Raqamlari yig`indisi: ‘,s+a:1:0); readln; end.


A(N)  butun qiymatli massiv elementlari ichida eng ko’p takrorlanadigan elementlar sonini va o’sha elementni chop etuvchi dastur tuzing.

uses crt; const  n1=100; var a:array[1..n1] of integer;  max,maxn,sum:integer; I,j,n: integer; begin

writeln(‘Massiv elementlari sonini kiriting: ‘);   readln(n); write(‘massiv elementlarini kiriting: ‘);

for i:=1 to n do begin write(‘a(‘,i,’)=’); readln(a[i]); end; max:=1; maxn:=1; for i:=1 to n-1 do begin sum:=0; for j:=i+1 to n do  begin if a[i]=a[j] then inc(sum); end; if sum>max then

begin max:=sum; maxn:=i; end; end; writeln;    writeln(‘a(‘,maxn,’)=’,a[maxn],’  elementi eng ko`p takrorlanadi’);    writeln(max+1,’ marta ‘); readln;   end.

Berilgan kesmalardan uchburchakni hosil qilish mumkinligini tekshirish dasturini tuzing.

uses crt; label 1; var a,b,c:real; begin write(‘1-kesma uzunligini kiriting: ‘); readln(a);

write(‘2-kesma uzunligini kiriting: ‘); readln(b);write(‘3-kesma uzunligini kiriting: ‘); readln(c);

if (a+b>c) and (a+c>b) and (b+c>a) then begin writeln(‘Berilgan kesmalardan uchburchak hosil qilish mumkin’); goto 1; end else writeln(‘Berilgan kesmalardan uchburchak hosil qilib bo`lmaydi’);

1: readln; end.


Kvadrat tenglamaning yechilishi dasturini tuzing.

uses crt; label 1; var   a,b,c,x1,x2,d:real; begin       ClrScr; write(‘Bosh koeffitsentni kiriting а= ‘);  readln(a);   write(‘Ikkinchi koeffitsentni kiriting b= ‘); readln(b);   write(‘Ozod hadni kiriting c= ‘);  read(c);   d:=sqr(b)-4*a*c;   if d<0 then begin writeln(‘Haqiqiy ildizlari yo`q.’); goto 1; end;

if d=0 then begin writeln(‘x1=x2= ‘,-b/2*a);  goto 1; end;   x1:=(-b+sqrt(d))/(2*a); x2:=(-b-sqrt(d))/(2*a);   writeln(‘x1=’,x1); writeln(‘x2=’,x2); 1: readln;    end.

Berilgan besh raqamli sonning polindram bo’lganligini aniqlang.

uses crt; var a1,b:string; i,a,len:longint; begin clrscr;  write(‘Sonni kiriting: ‘);  readln(a);

str(a,a1);  len:=length(a1);  for i:=1 to len do   b:=a1[i]+b;    if a1=b then write(‘bo`ladi’)

else write(‘bo`lmaydi’);   readln; end.

Berilgan natural sonni teskari tartibda yozish dasturini tuzing.

uses crt; var a,i,len:integer; b,c,teskari:string; begin write(‘Sonni kiriting: ‘); readln(a); str(a,c); len:=length(c); for i:=1 to len do begin  b:=copy(c,i,1); teskari:=b+teskari; end;  write(teskari); readln; ;end.

N natural sonni barcha bo’luvchilarini topuvchi dastur tuzing.

1-usul

var i,n:real;  begin  write(‘n=’); readln(n);  writeln(n,’ sonining bo`luvchilari: ‘);

i:=0; repeat i:=i+1; if trunc(n/i)*i=n then writeln(i); until i>n;  readln; end.

2-usul

uses crt; var i,n:longint;  begin textcolor(14); textbackground(1); clrscr; write(‘n=’); readln(n); writeln(n,’ sonining bo`luvchilari: ‘); for i:=1 to n do begin if trunc(n/i)*i=n then writeln(i); end; readln; end.

Hafta kunlari raqamlar bilan kiritilsa, so’zlar orqali natijaga chiqarish dasturi tuzilsin.

uses crt; label 1; var a:real; b:string; begin   write(‘Raqamni kiriting: ‘); readln(a); if not((a=1) or (a=2) or(a=3) or(a=4)or(a=5)or(a=6)or(a=7)) then  begin write(‘XATO’); goto 1; end; if a=1 then writeln(‘Dushanba’) else if a=2 then writeln(‘Seshanba’)else if a=3 then writeln(‘Chorshanba’) else if a=4 then writeln(‘Payshanba’) else if a=5 then writeln(‘Juma’)else if a=6 then writeln(‘Shanba’) else if a=7 then writeln(‘Yakshanba’); 1: readln; end.

 

A[1..15] massiv berilgan. Massivning toq indeksli elementlarining yig’indisidan juft elementlarini ayirib chiqaruvchi dastur tuzing.

program dars34_mashq7;  uses crt; var a:array[1..15] of real;   toq,juft,s:real;   i:integer; begin  textcolor(14); textbackground(1); clrscr; for i:=1 to 15 do begin write(i,’-elementni kiriting:’); readln(a[i]); end; for i:=1 to 15 do begin  if odd(i) then toq:=toq+a[i] else juft:=juft+a[i]; end; s:=toq-juft;  write(‘Ayirma: ‘,s);  readln; end.

yig’indining hisoblash dasturini tuzing.

program dars34_mashq4; uses crt;  var s:real; i:integer; begin for i:=7 to 2007 do if (i mod 10)=7 then s:=s+i/(i+4);writeln(‘Yig`indi: ‘,s); readln; end.

y=x*sin x funksiyaning qiymatlarini [ ] oraliqda 0,3 qadam bilan sonlarni chiqaruvchi dastur tuzing.

uses crt;  var x,y:real; begin  x:=-pi;  while x<=pi do begin y:=x*sin(x);writeln(‘x=’,x:1:2,’ bo`lganda y=’,y:1:2); x:=x+0.3; end; readln; end.

Ikki xonali natural sonlar ichida raqamlari yig’indisi juft bo’lgan sonlarni chiqaruvchi dastur tuzing.

1-usul

uses crt; var k,k1,k10,s:integer; begin  k:=10; while k<=99 do begin k1:= k mod 10; k10:=k div 10; s:=k1+k10;  if not(odd(s)) then writeln(k);k:=k+1; end; readln; end.

2-usul

uses crt; var k,k1,k10,s:integer; begin  k:=10;    repeat     k1:= k mod 10; k10:=k div 10; s:=k1+k10;  if not(odd(s)) then writeln(k);k:=k+1; until k>=99; end.

Berilgan butun N son musbat 6 ga karrali bo’lsa, shu sonning kvadrat ildizini, aks holda kvadratini hisoblash dasturini tuzing.

uses crt; var n:integer; begin write(‘N sonni kiriting: ‘); readln(n); if trunc(n/6)*6=n  then write(sqrt(n)) else write(sqr(n)); readln; end.

A(N) sonlar massivi elementlarini yangi B(N) massivga teskari tartibda ko’chiring. (b1=an, b2=an-1 … bn=a1)

uses crt; const n1=100; var a,b:array[1..n1] of real; n,i:integer;

begin clrscr; write(‘n ni kiriting: ‘); readln(n); for i:=1 to n do

begin write(‘a(‘,i,’)=’); readln(a[i]); end; for i:=1 to n do begin

b[i]:=a[n+1-i];  writeln(‘b(‘,i,’)=’,b[i]); end; readln; end.

Ikkita x,y sonlar berilgan (x≠y). Ular ichida eng kichik sonni bu ikki son yig’indisining yarmi bilan almashtiruvchi, eng kattasini esa bu sonlarning ko’paytmasi bilan almashtiring.

var x,y:real; begin write(‘x=’); readln(x); write(‘y=’); readln(y);

if x>y then begin x:=x*y; y:=(x+y)/2; end; else begin y:=x*y;  x:=(x+y)/2; end;  writeln(‘x=’,x,’ y=’,y); readln; end.

N natural son berilgan. ko’paytmani toping

var n,i:integer; p:real; begin write(‘n=’); readln(n); p:=1; i:=-1;

repeat i:=i+2; p:=p*i/(2*i); until i=n+2; writeln(‘p=’,p); readln; end.

1 dan 1000 gacha bo’lgan sonlardan 2 ga karralilarini yig’indisini hisoblash dasturini tuzing.

uses crt; var i,s:integer; begin clrscr;s:=0; for i:=1 to 1000 do beginif not(odd(i)) then s:=s+i; end; write(‘Yig`indi:’,s);readln; end.

Butun sonli to’rtburchakli A(1:N;1:K) jadval berilgan. Bu jadvalning hamma elementlarining ishorasini teskarisiga o’zgartirish dasturini tuzing.

uses crt; const n1=100; k1=100; var a,b:array[1..n1,1..k1] of real;

k,n,i,j:integer;begin clrscr; write(‘n ni kiriting: ‘); readln(n);

write(‘k ni kiriting: ‘); readln(k); for i:=1 to n do  begin

for j:=1 to k do begin write(‘a(‘,i,’,’,j,’)=’);   readln(a[i,j]); end;  end;clrscr; for i:=1 to n do  begin for j:=1 to k do begin

b[i,j]:=-a[i,j]; writeln(‘b(‘,i,’,’,j,’)=’,b[i,j]); end; end; end.

Kvadrat tomonlariga urunuvchi aylana chizish dasturini tuzing.

uses graph; var gd,gm,a,r,x,y:integer; begin

gd:=0; write(‘Aylanani radiusini kiriting:’); readln(r); a:=2*r; x:=320; y:=240; initgraph(gd,gm,’’); circle(x,y,r);

rectangle(x-r,y-r,x+r,y+r); readln; closegraph; end;

Berilgan N ta so’zda ishtirok etadigan harflar yordamida berilgan so’zni hosil qilish mumkinligini aniqlovchi dasturni tuzing. Agar hosil qilib bo’lmasa, bu haqda ma’lumot berilsin.

uses crt; var suzs:array[1..100] of string; suz:string; i,j,n:integer; ch:char; bor:Boolean;  begin  textcolor(14); textbackground(1); clrscr;   write(‘So`zlar sonini  kiriting: ‘); readln(n);write(‘So`zlarni kiriting:’);for i:=1 to n do begin write(i,’-so`z:’); readln(suz[i]); end;write(‘Hosil qilmoqchi bo`lgan so`zni kiriting:’); readln(suz);i:=0;repeatinc(i); j:=0; bor:=false; ch:=suz[i]; repeatinc(j); if pos(ch,suzs[j])>0 then bor:=true;

until bor or(j=n);if not(bor) and (j<n) then i:=length(suz);

until i=length(suz);   if bor then Writeln(‘Berilgan so`zlardan ‘,suz,’ so`zini hosil qilib bo`ladi’)  else write(‘Berilgan so`zlardan ‘,suz,’ so`zini hosil qilib bo`lmaydi’);   end.

ax+b=0 chiziqli tenglamani yechish dasturini tuzing.

uses crt; label 5; var a,b,x: real; begin write(‘a ni kiriting=’); readln(a); write(‘b ni kiriting=’); readln(b); if (a=0) and (b=0) then begin writeln(’ x – istalgan son.’); goto 5; end; if a=0 then begin writeln(’yechimga ega emas’); goto 5; end; writeln(‘x=’,b/a); 5: readln; end.

Tug’ilganingizdan beri necha kun yashaganingizni aniqiang.

Uses crt; Var a,b,c,a1,b1,c1,s,s1,s2: integer; Begin

ClrScr; Write(‘Tug`ilgan yilingizni kiriting=’); readln(a);

Write(‘Tug`ilgan oyingizning tartib raqamini kiriting=’); readln(b);

Write(‘Tug`ilgan kuningizni kiriting=’); readln(c); Write(‘Joriy yilini kiriting=’); readln(a1); Write(‘Joriy oyning tartib raqamini kiriting=’); readln(b1); Write(‘Joriy kunni kiriting=’); readln(c1);

S:=a1-a; s:=s*365;  S1:=b1-b; s:=s+30*s1;  s2:=c1-c; s:=s+s2;

Writein(s,’ kun’ ); Readln; End.

a 1 , a 2 , …, a N  butun sonlar ketma-ketligi berilgan. Ularni ketma-ket qo’shib borib, yig’indi berilgan N butun sondan ortishi bilan ekranga chiqaruvchi dastur tuzing. Agar barcha sonlar yig’indisi N dan ortmasa, bu haqda xabar chiqaring.

Uses crt; Var i, S: integer; A:array[1..10] of integer; Const N=10;

Begin ClrScr; For i:=1 to N do begin Write(i,‘-hadni  kiriting=’); readln(a[i]); end; S:=0; I:=1; While S<=N do Begin S:=S+a[i]; I:=I+1; end; Writeln(‘S=’,S); Readln; End.


Quyidagi yig’indining qiymati berilgan M natural sondan ortiq bo`lguncha hisoblash dasturini tuzing:

uses crt; var n: integer; m,y: real; begin clrscr; write(‘M ning qiymatini kiriting = ‘); readln(m); n:=1; repeat begin if n/2=int(n/2) then y:=y-(1/(n*(2*n+1))) else y:=y+(1/(n*(2*n+1))); n:=n+1;end;

until y>m; write(‘y=’,y);  readln; end.

Sinfdoshlaringizning  familiya  va  ismlaridan  tashkil  topgan  «SINF.TXT» nomli matnli fayl hosil qiluvchi dastur tuzing.

uses crt; var ism: string; f: text; i: integer; begin clrscr;  assign(f,’c:sinf.txt’);  rewrite(f); for i:=1 to 7 do  begin

write(i,’-oquvchining familiyasini va ismini kiriting=’); readln(ism);

writeln(f,ism); end;   close(f);   readln; end.

«massiv.in»  fayli  12  ta  satrdan  iborat.  Uning  har  bir  satrida  9  tadan son  o’zaro  probel  bilan  ajratib  yozilgan.  A(12;9)  –  ikki  o’lchamli  massiv elementlarining qiymatlarini «massiv.in» faylidan o’qib oluvchi dastur tuzing.

Uses crt; Var i,j,x,y,k: integer;  f: text; s: string;  a: array [0..12,0..9] of string; Begin clrscr; k:=1; assign(f,’c:\massiv.in’); reset(f); j:=1;

repeat  k:=1; readln(f,s);  for i:=2 to length(s) do if s[i]=’ ‘ then begin a[j,k]:=copy(s,1,i-1);  delete(s,1,i-1); k:=k+1;end;       a[j,k]:=s; j:=j+1;  until eof(f); close(f);  for i:=1 to 12 do  begin  for j:=1 to 9 do  write(a[i,j],’ ‘); writeln; end; readln; end.

Tekislikda  uchta  nuqta  berilgan.    Ulardan  qaysi  biri  koordinatalar  boshiga yaqinroq joylashganligini aniqlovchi dastur tuzing.

Uses Crt;   Var xA, yA, xB, yB, xC, yC, mA, mB, mC : Real;

BEGIN ClrScr; WriteLn(‘A nuqtaning koordinatalarini kiriting:’);

Write(‘x = ‘); ReadLn(xA); Write(‘y = ‘); ReadLn(yA);   WriteLn(‘B nuqtaning koordinatalarini kiriting:’);   Write(‘x = ‘); ReadLn(xB); Write(‘y = ‘); ReadLn(yB);   WriteLn(‘C nuqtaning koordinatalarini kiriting:’);   Write(‘x = ‘); ReadLn(xC); Write(‘y = ‘); ReadLn(yC);

mA := sqrt(sqr(xA) + sqr(yA));   mB := sqrt(sqr(xB) + sqr(yB));

mC := sqrt(sqr(xC) + sqr(yC));  WriteLn; Write(‘Javob: ‘);

If (mA < mB) and (mA < mC)      then WriteLn( ‘A nuqta.’)  else

If (mB < mC) then WriteLn(‘B nuqta.’) else WriteLn(‘C nuqta.’);

ReadLn; END.

Berilgan matndagi so`zlar sonini aniqlang.

uses crt;   var matn: string;  i,n: integer;  m: boolean; belgi: char;

begin   clrscr;   writeln(‘matnni kiriting:’);   readln(matn);

n:=0; m:=true;   for i:=1 to length(matn) do      begin

belgi:=matn[i];  if (belgi<>’ ‘) and m then n:=n+1; m:=(belgi=’ ‘) end; writeln;writeln(‘javob:matndai so`zlar soni: ‘,n); readln; end.

A[1..10] sonli massiv elementlarini o`sish tartibida saralovchi dastur tuzing.

uses crt; Label 5,10; var i,k,m:integer; b,c:real;  a:array[1..10] of real; begin clrscr; for i:=1 to 10 do begin writeln(i,’-elementni kiriting=> ‘); readln(a[i]);end; 5: m:=0; for i:=1 to 9 do

if a[i]>a[i+1] then begin b:=a[i]; a[i]:=a[i+1]; a[i+1]:=b; m:=1; end; if m=1 then goto 5; for i:=1 to 10 do writeln(a[i]:3:0);

readln; end.

 

TEST Informatika 9-sinf

1.  Qo`yidagi ifodani paskal dasturlash tilida to`g`ri yozilganini aniqlang?    AZY-23

a) A*Z*Y-23     b) AZY-23       c) A/Z/Y*23      d) A.Z.Y-23

2. Qo`yidagi ifodani paskal dasturlash tilida to`g`ri yozilganini aniqlang?     a+52b

a)  a+5/2b      b) a+5/2*b       c)  (a+5)/(2*b)     d) (a+5/2*b)

3. Qo`yidagi paskalda yozilgan ifodalar ichidan  noto`g`ri yozilganini toping?

a)  2*a+b     b) sqr(a*c*b)           c) sin(5+x)        d)2*(-b)+a2

4.. Ma`lumotlarni ekranga chiqarish operatori qaysi?

a) Write   va   Writeln     b)Read    va   Readln       c)   Var        d) begin

5. Dasturni asosiy qizmi boshlanishini bildiruvchi xizmatchi so`z qaysi?

a) Write   va   Writeln     b)Read    va   Readln       c)   Var        d) begin

6.  Ma`lumotlarni kompyuter xotirasiga  muloqot usulda  kiritish operatori qaysi?

a) Real       b) Writeln      c) Begin       d)Readln

7. Qaysi javobda Paskalda aylana chizish operatori berilgan?

a)Line      b)  Ellipse     c) Circle   d)Rectangle

8.. Qaysi javobda Paskalda to`g`ri chiziq chizish operatori berilgan?

a)Line      b)  Ellipse     c) Circle   d)Rectangle

9) Gaysi javobda Paskalda  ELIPS  chizish operatori berilgan?

a)Line      b)  Ellipse     c) Circle   d)Rectangle

10. Qaysi javobda Paskalda to`g`ri to`rtburchak chizish  operatori berilgan?

a)Line      b)  Ellipse     c) Circle   d)Rectangle

11. Paskal dasturlash    tili nechanchi yilda  yaratilgan?

a)1970        b)1956     c) 1969        d) 1967   e) 1965

12. Dastur bajarilish davomida qiymati  ozgaradigan  miqdorlar …………deyiladi.

a) Nishon    b) O`zgaruvchi     c)Konstanta     d) O`zgarmas      e)Operator

13. Paskal  dasturining modullari qaysi  javobda  to`g`ri berilgan?

a) And, asm, array   b) Sustem, crt , graph  c) Uses , For. Not   d) Rekord, xor , var

14. Paskal tilida  miqdorlar qanday turlarga ajratiladi?

a) O`zgarmas     b) O`zgaruvchi   c) jadval   d) Barcha javoblar to`g`ri

15.  Ma`lumotlarni kompyuter xotirasiga  muloqot usulda  kiritish operatori qaysi?

a) Read     b) Write     c) Var

16.Shart bo’yicha takrorlash operatori qaysi?

a) while  _ do     b)repead _ do            c) begin _ end         d) until _ for

17. Tasodifiy sonlar generator qanday qilib tuziladi?

a) randon        b) random        c) ramdom           d) ramdon

18.Nuqta, to’g’ri chiziq, to’rtburchak, aylana kabi shakllarni chizishga mo’ljallangan operatorlar qaysi modulda joy olgan?

a) graph           b) crt         d) system        d) graf

19.Qo`yidagi dastur natijasini aniqlang?

Var x,y,z: integer          Begin          x:=25;     y:= 2 ;     z:= 4;        s:= (x*z)/y

writeln( ‘s=’, s);        end.

20. Paskalda Matn  ranglari qaysi prosedura orqali  o`zgartiriladi?

21.. Paskalda yurgichni ekranning kerakli joyiga o`rnatish uchun  qaysi proseduradan foydalaniladi?

22. Tarmoqlash      operatorining umumiy ko`rinishini  yozig.

23. Shartni tekshirish    operatorining umumiy ko`rinishini  yozig.

24.Parametrli takrorlash operatorining umumiy ko’rinishini yozing.

25.For operatorida takrorlash parametric katta qiymatdan kichik qiymatga qarab kamayib borishi uchun qanday yordamchi so’zlari qo’llaniladi.

S 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
J a b d a d d c a b d c b c d a a b  

 

19. s=5.00000000000000E+0001

20. textcolor

21. gotoxy

22. if <shart> then <opertaorlar> Else<operatorlar>;

 

23. if

24. FOR I:=N1 to N2 DO <takrorlanish tanasi>

25. Downto

 

TEST Informatika 9-sinf

9- sinf    informatika .

1.  U….  ustun  va  satrlar, katakchalar himoya , son turlaridan iborat .Gap nima  haqida  ?

a)  Elektron  jadval       b) Word  dasturi       c) Paint      d) MS. ACCESS dasturi

2. Axborotning  eng kichik o’lchov  birligi ?

a)   bod                  b) bayt                       c) bit

3.  Hisob – kitob bilan   shug’ullanuvchi   dastur ?

a)  word                    b) excel          c) word            d) windows

4.  Eng  katta   axborot  o’lchov  birligi  ?

a)   Giga  bayt         b) mega  bayt          c) kilo  bayt

5.  1994- yilda  Microsoft   kompaniyasi  tomonidan  ishlab  chiqilgan  dastur  nomi ?

a)  word             b) excel               c) paint           d) windows

6. Massiv  – nima ?

a) Jadval  ko’rinishidagi  miqdor

b) o’zgaruvchilar  ro’yxati

c)  modullar  ro’yxati

d) to’g’ri javob yo’q

7.Massiv elementlarninbg  tartib  raqami …..  deyiladi .

a) indeks        b) son      c) harf         d) daraja

8.Informatika uchun asosiy ashyo nima

a  )  axbarot         b)  inson    c )odam     d) aql

9Informatika   sozning   manosini   toping ?

a  )eshitish       b ) tushuntirish    c ) gapirish     d ) qabul  qilish

10.Axbarot   nechaga  bolinadi ?

a ) 2       b) 3      d) 4      c )5

11.Axbarot  tashuvchi  vositaga  nima  kiradi ?

a  )jurnal, gazeta, televizor

b ) fotoaparat, printer,plotter

c  )axbarot    texnalogiyasi

d ) axbarot  tashu vchi  vosita  yoq

12.Odam organizmidan  qayer  axbarot  qabul   qilmaydi?

A)oyoq      b)burun     c)  til     d)hammasi axbarot   qabul  qiladi

13Grafik  muharirning  nomini  toping?

a)paint   b) MSDOS   c)MSACCES   d)MSEXEEL

14.Piksel  nima?

a  ekrandagi  tasvir

b) ekrandagi tasvirning mayda nuqtalari majmui

c)  ekran imkoniyati

d)  tasvir imkoniyati

15.Rasm tasvirlashdagi rang kolamlari necha xil?

A)2    b)1   c)3   d)4

16.Paint dasturidagi chiqish uchun nima qilinadi?

a) X  pigtogrammasi bosiladi

b) sarlavha satridan chiqiladi

c) uskunalar majmuidan chiqiladi

d) korish menusidan chiqiladi

17.Palitra nima?

A)uskunalar paneli

B)minyular satri

C)ranglar majmui

D)purgagich

18.Elektion jadvallarda satr va ustun kesishmasidan nima hosil boladi?

A)katakcha    b)diagramma   c)satr   d)Word

19.Excel dasturida  Wordda  bolgan qaysi  menyu  yo’qoladi?

A)fayl     b)tahrirlash  c)tablisa( jadval)   d)vstavka

20.Barcha sezgi organlarimiz orqali qabul qila oladigan ma lumotlarmajmuini va ularning boglanishi …… deyiladi.

A)axbarot      b)informatika   c)axbarotni qayta ishlash d)to’g’ri javob yo’q

21.Axbarot uzluksizlarni toping.

a)kitob televezordan axbarot olish

b)ob havo ,vaqt, fasilar

c)qo’shiq eshitish, telfonda gaplashish d)ob-havo ,qo’shiq eshitish

22.0 va 1 raqamlaridan iborat sanoq sistemasi qaysi sanoq sistemasi deyiladi

a)8lik  b)2 lik    c)16lik  d)10lik

23.sanoq sistemalari nechaga bolinadi

a)2   b)3   c)4    d)5

24.Paskal tili qachon paydo bo’lgan?

a)1961   b)1967    c)1980      d)1968

25.Paynt dasturi nima bilan shug’ulanadi.

a)rasm chizish    b)hisob –kitob  c)yozish  d)to’g’ri javob yo’q

 

9-sinf kalit

S 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
J a c b a b a a a b a c d a b d a c a c a b b a a A

 

TEST Informatika 8-sinf

8—sinf (1)

1.Paynt dasturi nima bilan shug’ulanadi.

a)rasm chizish    b)hisob –kitob  c)yozish  d)to’g’ri javob yo’q

2.Palitra nima?

A)uskunalar paneli

B)minyular satri

C)ranglar majmui

D)purgagich

3.Elektion jadvallarda satr va ustun kesishmasidan nima hosil boladi?

A)katakcha    b)diagramma   c)satr   d)Word

4.Excel dasturida  Wordda  bolgan qaysi  menyu  yo’qoladi?

A)fayl     b)tahrirlash  c)tablisa( jadval)   d)vstavka

5.Barcha sezgi organlarimiz orqali qabul qila oladigan ma lumotlarmajmuini va ularning boglanishi …… deyiladi.

A)axbarot      b)informatika   c)axbarotni qayta ishlash d)to’g’ri javob yo’q

6.Axbarot uzluksizlarni toping.

a)kitob televezordan axbarot olish

b)ob havo ,vaqt, fasilar

c)qo’shiq eshitish, telfonda gaplashish d)ob-havo ,qo’shiq eshitish

7.0 va 1 raqamlaridan iborat sanoq sistemasi qaysi sanoq sistemasi deyiladi

a)8lik  b)2 lik    c)16lik  d)10lik

8.sanoq sistemalari nechaga bolinadi

a)2   b)3   c)4    d)5

9.Paskal tili qachon paydo bo’lgan?

a)1961   b)1967    c)1980      d)1968

10. Operatsion  sistemaning  tashqi  xotirasi qayerda   joylashadi?

a)   sistema  blokida      b)  diskda       c) monitorda

11. Ma’lumotlarni    kompyuterga   kirituvchi  qurilma ?

a)   sistema  bloki         b)  monitor      c) klaviatura

12. Eng  katta   axborot  o’lchov  birligi  ?

a)   Giga  bayt         b) mega  bayt          c) kilo  bayt

13. Axborotning  eng kichik o’lchov  birligi ?

a)   bod                  b) bayt                       c) bit

14. Rim  raqamidagi   D    arab raqamida  nechaga  teng  ?

a)   500                      b) 100                      c) 50

15. Rim  raqamidagi   L   arab  raqamida   nechaga  teng ?

a)  100           b) 50             c) 1000

16. MCDXLIX   –  bu  nechaga   teng ?

a)   1459                  b) 1459                     c)  1449

17. Ikkilik  sanoq  sistemasidagi  sonni o’nlik  sanoq  sistemaga   qanday  usulda  o’tiladi ?

a)    triada                 b) tetrada              c) bo’lish  usuli

18.  Ikkilik  sanoq  sistemasidagi  sonni  sakkizlik  sanoq   sistemasiga  qanday  usulda o’tiladi?

a)    triada                  b) tetrada              c) bo’lish  usulida.

19.Hisob – kitob bilan   shug’ullanuvchi   dastur ?

a)  word                    b) excel          c) word            d) windows

20.  Excel   dasturi   interfeysi   necha   qismga  bo’linadi ?

a)  6                          b) 7                   c) 5                d) 4

21. Massiv  – nima ?

a) Jadval  ko’rinishidagi  miqdor

b) o’zgaruvchilar  ro’yxati

c)  modullar  ro’yxati

d) to’g’ri javob yo’q

22.Informatika uchun asosiy ashyo nima?

a  )  axbarot         b)  inson    c )odam     d) aql

23.Informatika   sozning   manosini   toping ?

a  )eshitish       b ) tushuntirish    c ) gapirish     d ) qabul  qilish

24.Axbarot  tashuvchi  vositaga  nima  kiradi ?

a  )jurnal, gazeta, televizor

b ) fotoaparat, printer,plotter

c  )axbarot    texnalogiyasi

d ) axbarot  tashu vchi  vosita  yoq

25.Odam organizmidan  qayer  axbarot  qabul   qilmaydi?

A)oyoq      b)burun     c)  til     d)hammasi axbarot   qabul  qiladi

 

 

8-sinf kalit (1)

s 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
j a c a c a b b a a b c a c a b c a b b a a a b c D

 

 

 

TEST Informatika 8-sinf

8-sinf    informatika.

1.  Kompyuterning   dasturiy  ta’minoti   necha  xil  bo’ladi?

a)   3 xil                   b) 4 xil                     c)  2 xil.

2.  Kompyuterning   virusi  dasturmi ?

a)   ha                      b) yo’q                     c) bilmadim.

3.   Kompyuter    dasturlarining  o’zaro  munasabati …   deyiladi .

a)  apparatli interfeys     b) dasturli  interfeys     c) apparatli, dasturli  interfeys.

4.  Apparatli  ta’minot  bilan  dasturiy  ta’minotning    o’zaro  aloqasi  …   deyiladi .

a)  foydalanuvchi        b) interfeys         c) bilmadim.

5.  Interfeys  necha  turga  bo’linadi?

a)  3 ta                     b) 4 ta                    c) 5 ta

6.  MS.DOS ;  PS.DOS  ;  DR.DOS ; LINEX –bu  nima ?

a)  interfeys          b) dastur                 c) operatsion  sistema.

7.  Operatsion   sistemaning  asosiy  nechta  vazifasi  bor ?

a)  5 ta                  b)  4 ta                    c)  3 ta

8.  Disklar    asosan   necha  xil  bo’ladi ?

a)  2 xil                b)  3 xil                    c)  4 xil

9.  Vinchester     nima ?

a)  xotira              b)  qattiq  disk         c)  a,b to’g’ri

10. Fayl  qaysi  so’zdan  olingan, ma’nosi  nima ?

a)   inglizcha-“ma’lumot”     b) inglizcha –“papka”     c) fransuzcha – “ma’lumot”

11. Katalogning    ikkinchi   nomi- ?

a)   kataloglar        b) direktoriylar      c)  loglar

12. Joriy  catalog  nima ?

a)   ish  olib  borilayotgan  katalog    b) saqlangan  katalog    c) t j yo’q

13. Faqat  bosh  katalog   bilan  ishlash  imkoniyati   mavjud  kompyuterlar  qaysilar ?

a)   Agat , IBM       b) Praves, Korvet      c)  Agat , Praves

14. Buyruqlar  majmuyini    o’z  ichiga   olgan  fayllar ?

a)   com                 b)  bas                 c)  bat

15. Fayl  nomi    kompyuter  rusumiga  bog’liqmi?

a)   Ha                   b) yo’q              c) bog’liq emas.

16. Fayl  nomi yozishda    *  nimani  bildiradi ?

a)   fayl turini        b) o’zgartirish  himoya   c) fayl  hajmi.

17. Operatsion  sistemaning  tashqi  xotirasi qayerda   joylashadi?

a)   sistema  blokida      b)  diskda       c) monitorda

18. Ma’lumotlarni    kompyuterga   kirituvchi  qurilma ?

a)   sistema  bloki         b)  monitor      c) klaviatura

19. Eng  katta   axborot  o’lchov  birligi  ?

a)   Giga  bayt         b) mega  bayt          c) kilo  bayt

20. Axborotning  eng kichik o’lchov  birligi ?

a)   bod                  b) bayt                       c) bit

21. Rim  raqamidagi   D    arab raqamida  nechaga  teng  ?

a)   500                      b) 100                      c) 50

22. Rim  raqamidagi   L   arab  raqamida   nechaga  teng ?

a)  100           b) 50             c) 1000

23. MCDXLIX   –  bu  nechaga   teng ?

a)   1649                  b) 1459                     c)  1449

24. Ikkilik  sanoq  sistemasidagi  sonni o’nlik  sanoq  sistemaga   qanday  usulda  o’tiladi ?

a)    triada                 b) tetrada              c) bo’lish  usuli

25.  Ikkilik  sanoq  sistemasidagi  sonni  sakkizlik  sanoq   sistemasiga  qanday  usulda o’tiladi?

a)    triada                  b) tetrada              c) bo’lish  usulida.